Odprogramowani

---

Koniec lat 60. ubiegłego wieku to w Stanach Zjednoczonych rozkwit wszelkiego typu sekt. Korzystając z gwałtownych zmian struktury społecznej różnego rodzaju szarlatani tworzyli parareligijne ośrodki, omamiając adeptów pociągającym koktajlem filozofii Wschodu, chrześcijaństwa, New Age’u i ekologii. Wielu młodych ludzi, jeszcze przed chwilą zaangażowanych w radykalne, lewicowe i antyrządowe protesty znalazło ukojenie w ramionach charyzmatycznych guru. Kościół zjednoczeniowy Moona, Hare Kryszna, scjentolodzy i inni korzystając z rozpowszechnionej w USA religijności, niechęci do rządu i kontroli, budowali swoją potęgę. Stać ich było na zatrudnianie armii prawników, którzy uciszali krytyków. Korzystając z niewolniczej pracy wyznawców, sekty były w stanie w krótkim czasie zamienić się w bardzo dochodowe przedsiębiorstwa. Film jest błyskotliwą, wypełnioną szokującymi archiwami opowieścią o najgłośniejszych amerykańskich sektach i ludziach, którzy podjęli z nimi walkę. Najsłynniejszym z nich był Ted Patrick, który uważał, że młodych ludzi trzeba wyrwać z sekt za wszelką cenę. Nie cofał się przed porwaniami, straszeniem bronią, przetrzymywaniem ich przez wiele dni w zamkniętych pomieszczeniach i pozbawianiem snu. Oskarżany o brak przygotowania psychologicznego odpowiadał że ma „doktorat ze zdrowego rozsądku”. Choć wiele razy trafiał do więzienia, zaufały mu setki rodziców, którzy często byli potem pozywani przez dorosłe potomstwo. Patrick nagrywał swoje domorosłe egzorcyzmy – część z nich możemy zobaczyć w filmie. Po dziś dzień jest przekonany, że postępował słusznie – gdy oglądamy ofiary zbiorowych samobójstw (największe z nich pochłonęło ponad 900 osób, w tym około 400 dzieci) trudno nie przyznać mu racji. Reżyserka jednak potrafi pokazać obie strony medalu. Jej przyrodni brat Matthew, który występuje w filmie, był jedną z ofiar eksperymentów Patricka. Ojciec uwięził go, przerażony jego nastoletnim uwielbieniem dla „satanistycznego” heavy metalu. Te osiem dni złamało życie nastolatka, zostawiając trwałe ślady na psychice. Reżyserka ze zrozumieniem wysłuchuje także ludzi, którzy nie żałują pobytu w sektach, potrafi piętnować naganne praktyki ich przeciwników. Poprzez archiwa pokazuje uwodzicielski świat guru i zamkniętych, posthipisowskich komun. Całość układa się w fascynujące studium ludzkiej natury, wiecznie poszukującej sacrum, hierarchii i charyzmatycznych liderów. To także portret Ameryki, kraju założonego przez surowych protestantów, w którym religia odgrywa wciąż niezwykle ważną rolę.