Widz zadziwiony

---

Zdumienie światem to pierwszy krok w kierunku filozofii, ale i podstawa obcowania z kinem. Film Pêry to dzieło pomiędzy manifestem a esejem, analizujące nasze odczucia związane z X muzą. Co tak naprawdę pociąga nas w ciemnej sali kinowej? Co właściwie odróżnia kino od religii? Jak daleko jest od kinofilii do wojeryzmu? Jakie prawa i powinności ma współczesny widz? Czy kino pozwala zrozumieć śmierć? I co jest w większym stopniu filmem – mecz oglądany w multipleksie czy „Obywatel Kane” na smartfonie? Te i inne, nie mniej frapujące kwestie, roztrząsają filmowcy i krytycy, między innymi Laura Mulvey i Guy Maddin. Film jest utrzymany w sennej poetyce, przywodzącej na myśl awangardę lat 20. i 30. ubiegłego wieku i nie bez powodu jednym z najczęściej cytowanych filmowców jest tu Dżiga Wiertow. Skupiony na twarzach i często gwałtownych reakcjach widzów, oprócz filozoficznych rozważań sięga też do wspomnień z najważniejszych filmów obejrzanych w życiu, przywołuje najbardziej intymne i wzniosłe momenty przeżyte w kinowych ciemnościach. Reżyser uświadamia nam, że film przerasta rzeczywistość pod wieloma względami, będąc od niej bardziej hojnym i transcendentnym. Dla niektórych z jego rozmówców stał się rzeczywistością samą w sobie – ale czegóż oczekiwać od ludzi, którzy sześćdziesiąt razy obejrzeli „Szalone żony” Erica von Stronheima…