Muzeum niewinności

---

Turecki laureat Nagrody Nobla Orhan Pamuk założył w 2012 roku w Stambule wyjątkowe i niezwykle osobiste muzeum. Mieści się ono w XIX-wiecznym budynku, w środku pełnej antykwariatów ulicy, w dzielnicy Çukurcuma, a u podstawy ma fikcję. Nazywa się Muzeum Niewinności, tak jak tytuł pierwszej powieści Pamuka, wydanej w 2008 roku, opowiadającej o pierwszej, najpiękniejszej i nieszczęśliwej miłości. Eksponowane są w nim rozmaite przedmioty, a każdy z nich odzwierciedla inną historię – równie fikcyjną, co prawdziwą. Muzeum, podobnie jak książka Pamuka, opowiada o nieszczęśliwej miłości, która wydarzyła się w 1970 roku w Stambule. Muzealna kolekcja niewinności składa się z tysiąca elementów i szybko okrzyknięta została atrakcją kulturalną tego miasta, podobną do Hagia Sophii, Wielkiego Bazaru, czy Niebieskiego Meczetu. Inspirowany twórczością i postacią tureckiego pisarza film jest niezwykle refleksyjnym i nostalgicznym portretem Pamuka i jego literacko-muzealnej koncepcji, która łączy dokumentalną formę z listem miłosnym i wizualną poezją. Grant Gee, który prywatnie jest miłośnikiem Pamuka i Stambułu, zabiera nas w emocjonalną podróż do świata pisarza i stworzonego przez niego muzeum, a także do jego ukochanego miasta. Poznajemy typowe obrazy oraz atmosferę stolicy Turcji: puste ulice miasta w nocy, jego mieszkańców, cieśninę Bosfor, a także wystawę w Muzeum Niewinności. Wymieszaniu ulegają tu fikcja z prawdą, narracja o świecie rzeczywistym z marzeniami, fikcyjne wspomnienia narratora z prawdziwymi refleksjami. Wielowarstwowy i niezwykle delikatny pod względem emocjonalnym i wizualnym film jest poetycką metakonstrukcją opartą na wielu niuansach, zbudowaną wokół silnych konstelacji i powiązań: powieść-muzeum, pisarz-miasto, prawda-fikcja, wzmocnioną dodatkowo wywiadami, muzyką, animacją i bogatym materiałem archiwalnym. Muzeum, podobnie jak cała twórczość Pamuka jawi się tu jako repozytorium pamięci zbiorowej, obejmującej zarówno indywidualne, jak i kulturowe wspomnienia wydobyte z najbardziej nieodstępnych sfer naszego umysłu.