Powrót do domu

---

Nigdy nie dowiemy się, jak naprawdę wyglądało zajęcie Krymu przez Rosję, ale możemy dowiedzieć się, jak dziś wygląda życie w Republice Krymu, która od 2014 roku jest częścią Federacji. Film opowiada o mieszkańcach tego niewielkiego skrawka lądu nad Morzem Czarnym, którzy po jego aneksji w większości zmuszeni zostali do wyjazdu. Reżyserka Inna Denisowa, która pochodzi z krymskiego Symferopolu, ale od wielu lat mieszka w Moskwie, zdecydowała się nakręcić niskobudżetowy film, dokumentujący subtelne zmiany, jakie w ciągu dwóch lat zaszły na Krymie w wyniku większej geopolitycznej transformacji. Nie chodzi tu o otwartą retorykę polityczną czy o uwikłanie w tajne operacje wojskowe. To raczej próba dogłębnej analizy społecznych zmian na Krymie, uważnego i drobiazgowego spojrzenia na sytuację jego mieszkańców, a także przenikliwa refleksja na temat tego, jak zmienia się w tym miejscu społeczny układ sił. Czy można spokojnie żyć w kraju, w którym za niewinność trafia się do długoletniego łagru? Czy da się nie utonąć w morzu rosyjskich białych, niebieskich i czerwonych plakatów oraz graffiti, które niektórzy uważają za obietnice szczęścia, a inni za przejaw szowininizmu? Denisowa zestawia ambitny putinowski projekt włączenia półwyspu do terytorium Rosji z obrazem swojego rodzinnego miasta Symferopolu. Wraca do niego z kamerą, próbując odpowiedzieć na pytanie, jak to miejsce wyglądało kiedyś, jakie jest teraz i jakie będzie w przyszłości. Rozmawia ze swoimi przyjaciółmi ze szkoły, artystami i właścicielami galerii, unikając wszelkich polemik. Niektórzy zdecydowali się zostać, ale wielu z nich wyjeżdża. Przeprowadza wywiad z przyjacielem, ukraińskim reżyserem filmowym, Olegiem Sencowem, skazanym na 20 lat ciężkich robót w łagrze za terroryzm bez okazania twardych dowodów. Pokazuje scenę rekonstrukcji walki i rozmawia z lokalnym rysownikiem, który nie uwiecznia już turystów, bo ci już się tu nie pojawiają, a zajmuje się portretowaniem Żirinowskiego i innych przyjaznych aneksji bohaterów. Gdy przyglądamy się tym obrazom, jedno staje się jasne: pomimo zapewnień Putina mieszkańcy Krymu nadal są głęboko podzieleni, a jednostkowo czują się jeszcze mniej pewni jutra niż wtedy, gdy byli częścią Ukrainy.