Czas/POZA KONTROLĄ

---

Ludzkość od zawsze marzyła o nieśmiertelności, a przynajmniej o zatrzymaniu upływu czasu. Stąd tylko krok do podróży w czasie. Do niedawna myśli o wszystkich tych kwestiach były jedynie ćwiczeniami dla wyobraźni. Jednak postęp nauki sprawił, że ten stan rzeczy właśnie ulega zmianie. A niektóre ze wspomnianych marzeń są już teraz możliwe do zrealizowania… Filmowcy odwiedzają najsłynniejszych fizyków naszych czasów – część z nich idealnie wpisuje się w stereotyp szalonego naukowca, innych dobrze opisuje angielskie słowo nerd, jednak wszystkich ich łączy przekonanie, że linearny świat, w którym żyjemy już wkrótce radykalnie poszerzy swoje granice. Zmiana postrzegania czasu jako procesu pociąga za sobą niewygodne pytania – co z etyką i moralnością? Do tej pory byliśmy uwarunkowani śmiertelnością – czy na pewno jesteśmy gotowi na czwarty wymiar? W filmie przedstawiono zapisy eksperymentów, które prowadzone są na całym świecie. Obejście czasu i unieważnienie teraźniejszości to już nie wizje sciene-fiction, tylko twarda naukowa rzeczywistość supernowoczesnych laboratoriów. Bohaterami obrazu są także współcześni artyści pracujący z procesem czasu i eksperymentujący na publiczności (poród widziany od tyłu jest naprawdę niezapomnianym widokiem). Podobnie jak rozbity kieliszek, który (być może) będzie można złożyć na powrót przy użyciu dźwięku, który wcześniej go zniszczył. Rozmówcy uświadamiają nam ograniczenia naszej percepcji oraz fakt, że przekroczenie czasu takiego, jakim go pojmujemy teraz, to kwestia ewolucji. Człowiek zawsze starał się pokonywać bariery własnej egzystencji. Śmierć i czas to po prostu coś, z czym przyszło nam się zmierzyć po pokonaniu innych, bardziej doczesnych trudności. Choć część rozmówców zdaje sobie sprawę, że bez pojęcia śmiertelności pojęcie ludzkości nie ma sensu, to wiedzą, że z tej drogi nie ma odwrotu. Film pokazuje, że artyści od lat starają się odwrócić upływ czasu – przywołuje eksperymenty muzyczne (krytykowane za szerzenie treści satanistycznych) i filmowe. Radykalni twórcy i okultyści już dawno przesuwali granice naszego pojmowania czasu i śmierci. Dziś ich intuicję potwierdzają badania – możemy obejrzeć doświadczenia, które powstrzymują lub odwracają rozpad mikroelementów, atomy zatrzymujące światło do prędkości poruszania się rowerzysty czy urządzenie, dzięki któremu możemy porozmawiać z samym sobą za… 15 nanosekund. Warstwa dźwiękowa i wizualna filmu to wartość sama w sobie – szalony kolaż dźwięków i obrazów, przetworzonych, nagranych od tyłu, tworzy osobną jakość, współgrającą z tematem wymykającym się klasycznej racjonalności. Oprócz naukowych wykładów możemy też usłyszeć o filozoficznych koncepcjach czasu, wywiedzionych z myśli Heideggera i Deleuze’a.